Kadıköy Belediyesi, yıllardır Selamiçeşme Özgürlük Parkı Amfi Tiyatro’da sezonun popüler oyunlarını seyirci ile buluşturuyor. Bu, aslında Kadıköy için bir tiyatro geleneği. Bu gelenek bundan 19 yıl önce Kadıköy’ün bir önceki belediye başkanı Selami Öztürk tarafından başlatıldı. Seyirci için büyük bir fırsat. Sezon içinde bu oyunları izleme şansı bulamayan seyirciler, açık havada tiyatro izleme keyfini yaşıyorlar. Gerçi bu oyunlar geçtiğimiz yıla kadar ücretsiz olarak sahneleniyordu ve seyirciler yine sezon içinde bütçelerini aşan oyunları ücretsiz bir şekilde izleme şansı yaşıyorlardı. Bu uygulama geçtiğimiz yıl kaldırıldı ve Selamiçeşme Özgürlük Parkı Amfi Tiyatro da tiyatro topluluklarına kiralanmaya başlandı. Tiyatro toplulukları da buranın kirasını ödeyerek seyircilere bilet satmaya başladı. Son iki yıldır kapalı mekânlarda oynama imkânı bulamayan özel tiyatrolar bu sayede bir nebze olsun rahatladı. Gel gelelim ki adından övgü ile bahsedilmesi gereken bu organizasyon, son yıllarda bir takım olumsuzluklarla gündeme geliyor.
Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz yıl Nilgün Belgün, Sumru Yavrucuk gibi sanatçıların festivale katılım başvuruları kabul edilmemiş ve Ali Poyrazoğlu ile Behzat Uygur da bu etkinliğe katılımlarının kabul edildiği halde etkinlikten çekildiklerini açıklamışlardı. “Sadece Tiyatro Kooperatifi’nin mi oyunları sahneleniyor?” soruları, Tiyatro Koopeperatifi’ne dâhil olmayan diğer tiyatro toplulukları tarafından yüksek sesle sorulmuştu. Kadıköy Belediyesi’nin bu konuda yeteri kadar şeffaf olmadığı ve süreci iyi yönetemediği şeklinde eleştiriler ise almış başını yürümüştü. Sonrasında ise yine bir dizi tartışma devam etmiş ve Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı’nın “Niye bu kadar tartışmalı bir ortam yaratmaya çalıştılar anlamadım. Çünkü bu festivali 18 yıldır her sene bu usullerle yapıyoruz. Bu sene sadece özel bir durum var biliyorsunuz salgın nedeniyle. Bizden başka yapan da yok, teşekkür edilmesi gerekirken böyle tepkiler veriliyor. Sanatçılarımızın kendi takdirleridir. Ben belediyemiz tarafından yapılan resmi açıklamanın arkasındayım. Programlar yapıldı, biletler satışa çıktı. Programda hiçbir değişiklik olmayacak…” şeklindeki talihsiz açıklamasıyla olaylar daha da alevlenmişti. Özellikle Kadıköy merkezli ve sahnesi olmayan tiyatro toplulukları belki de tiyatronun son kalesi diyebileceğimiz, çoğulculuk ve çok seslilik iddiasındaki Kadıköy gibi bir ilçenin belediye başkanının bu açıklamasına bir anlam verememişti.
Kadıköy Belediyesi 2021’de Yine Tartışmaların Odağında
Bu sene her şey düzeldi derken Kadıköy Belediyesi yine tartışmaların odağında. Üstelik sayın Şerdil Dara Odabaşı’nın bu kez “bizden başka yapan yok” deyip içinden çıkabileceği bir durum da yok çünkü pek çok belediye bu yıl açık hava sahnesini tiyatro topluluklarına açmış durumda. Peki, Kadıköy Belediyesi bu yıl hangi olay ile gündemde? Bu senenin gündemi Tiyatrokare’nin oyunlarından Ağaçlar Ayakta Ölür’ün iddiaya göre hukuksuz bir şekilde iptal edilmesi.
Olay şöyle gerçekleşiyor: Tiyatrokare iki oyunu ile Kadıköy Belediyesi Yaz Oyunları’na başvuruda bulunuyor. Oyunlardan ilki olan Ahududu oyunu sahneleniyor. Tiyatrokare ikinci oyunları olan Ağaçlar Ayakta Ölür’ü sahneleyeceği günü beklerken Kadıköy Belediyesi’nin sosyal medya hesaplarından bu oyunun programdan çıkarıldığını öğreniyor. Gerekçe olarak ise Ahududu oyununda sosyal mesafe kurallarına uyulmaması gösteriliyor.
Tiyatrokare'nin açıklaması
Bu olay üzerine hem Kadıköy Belediyesi’ni hem de Tiyatrokare’nin kurucusu olan Nedim Saban’ı aradım.
Nedim Saban’ın konu ile ilgili tarafıma yaptığı açıklamaları şöyle:
“Yazdığım yazılar ve eleştirel tavrımdan dolayı oyunumuzun yasaklandığını düşünüyorum. Resmi yazıda aşağı yukarı 850 kişi geldi deniyor. Bu olsa bizim kasamızın coşuyor olması lazımdı. 25 dakika geç başladık. Zabıtalar olmasına rağmen seyirciyi uyarmadı. Ben oyun kostümlerimle çıkıp seyirciyi sosyal mesafe konusunda uyardım. Kadıköy Belediyesi’nin 40 tane davetiye hakkı vardı. Davetiyeden kaynaklı olarak sosyal mesafe aşılmış olabilir. Bilet sayısı aşılmasa da kaos oldu çünkü arkalar önlere kaydı, çiftler yan yana oturdu. Sadece belediye davetiyesi değil mesele. Orada kaosu zabıta önleyebilirdi, özellikle sessiz kaldı.
Aynı tarihlerde konser organizasyonları var tıklım tıklım. İktidarda eleştirdiğimiz ne varsa Kadıköy Belediyesi aynısını yapıyor. Kadıköy, geziden sonra tiyatroların sığındığı bir kale oldu. Farz et ki 5 bin kişi geldi. Tiyatroları bu şekilde cezalandıramazsınız. Tiyatrokare’nin üzerinden bütün tiyatro topluluklarını cezalandırma var. Açık hava mekânları olmadığı için biz belki iki yıllık zararımızı toplama imkânımız olacaktı.”
Ayrıca Nedim Saban aynı tarihlerde Kadıköy Belediyesi tarafından yapılan etkinliklerden de görseller iletti. Elçiye zeval olmaz diyerek görselleri yazının altında paylaşıyorum.
Peki, Kadıköy Belediyesi tarafı konu ile ilgili nasıl bir açıklama yaptı? Kültür ve Sosyal İşler Müdürü Alişan Çapan'ın açıklamaları özetle şöyle:
"Tiyatro topluluklarının isteği doğrultusunda bu sene iki sahne açtık. Tiyatrokare’nin Ahududu oyununda mevcut kapasitenin üzerine çıkıldı, kapasitenin çok üzerinde bilet satıldı. Diğer topluluklarda bir sorun yaşanmadı. Bizim Nedim Saban ile ilgili bir sorunumuz yok. Kişisel bir durum değil. Biz kuralları uyguladık. Kendilerine resmi yazı gönderdik. Ayrıca seyircilerin mağdur olmaması için Biletix’i arayarak salon tahsisinin iptal edildiğini ve bilet satışının durdurulmasını söyledik."
Evet, olay böyle. Kadıköy Belediyesi kanıtlanması oldukça güç bir mevzu ile bir tiyatro oyununun sahnelenmesine izin vermedi. Bu, tiyatro adına oldukça üzücü bir durum. Üstelik pandemi dolayısıyla pek çok tiyatro kapanmışken ve ayakta kalanların da zor günler geçirdiği bir dönemde. Bunu yapanın ise Kadıköy Belediyesi olması…
Bakalım önümüzdeki yıl “Parkta Sanat” etkinliği hangi tartışmaları beraberinde getirecek? Kadıköy Belediyesi nasıl bir sınav verecek? Özel tiyatrolar umduklarını bulabilecekler mi? Hepsi reklamlardan sonra.
