İçinden şiir geçen bir film: İşe Yarar Bir Şey

Yusuf Çifci yazdı

Boynundan aşağısı felç bir adam gözlerinize bakarak “öldür beni ve bitsin bu çile” derse ne yaparsınız? Üstelik çok sevdiğiniz birisi… Diyelim ki arkadaşınızın bu isteğini yerine getirdiniz, peki ya sonra? İyilik mi yaptınız yoksa katil mi oldunuz? 2017 yapımı bir pelin esmer filmi olan İşe Yara Bir Şey, bu sorular etrafında hepimizi uzun bir yolculuğa çıkarıyor. Üstelik bu yolculuk mecazi anlamda değil; yolculuğun büyük bir kısmı trende geçiyor.

11'e 10 Kala ve Gözetleme Kulesi filmlerinden tanığımız Pelin Esmer, İşe Yarar Bir Şey isimli filminde; birbirini önceleri hiç tanımayan ve tamamen tesadüfler üzerine tanışan Leyla, Canan ve Yavuz arasında geçen olayları şiir, vicdan, umut, umutsuzluk düzleminde oldukça yalın bir dille anlatıyor.

Filmde Leyla rolü ile oldukça dikkat çeken Başak Köklükaya’yı izlerken Canan rolüyle karşımıza Öykü Karayel çıkıyor. Yiğit Özşener ise Yavuz karakterini canlandırıyor.

Filmin konusu şöyle:

Leyla, lise arkadaşlarının ısrarına dayanamayarak her yıl düzenlenen yemeğe gitmeye karar verir. Üstelik 25 yıldır bu ‘lise arkadaşları’ buluşmasına katılmamıştır. Leyla’nın ruhuna en uygun yolculuk şeklinin tren olduğuna karar verilir. Leyla, 16 saat sürecek tren yolculuğuna başlamadan istasyonda etrafı seyrederken bir baba ve genç kızı dikkatini çeker. Üstelik aynı anda baba da Leyla’yı fark eder. Kızının hemşirelik son sınıf okuduğunu ve bir iş görüşmesi için tren yolculuğu yapacağını, mümkünse kızına göz kulak olmasını rica eder. İşte Leyla ve hemşirelik son sınıfta okuyan Canan’ın tanışması bu şekilde olur. Tren yolculuğu sırasında birbirlerini daha yakından tanıma fırsatı yakalayan bu ikilinin yolculukları üstelik yeni başlıyordur. Yolculuğun sonunda bir iyilik meleği mi yoksa bir katil mi olacaklarını henüz ikisi de bilmiyordur.

Sinemayı Edebiyata Uyarlamak

Edebiyat da sinema da malum her ne kadar iki ayrı sanat dalı olsa da belki de birbirini en çok besleyen sanat dalları. Öte yandan bizde edebi eserlerin sinemaya uyarlanışının örnekleri oldukça çoktur. Fakat sinemanın edebiyata uyarlanmasını pek de göremeyiz. İşte Pelin Esmer, İşe Yarar Bir Şey filminde sinemayı edebiyata uyarlıyor. Kâh Leyla’nın eline trende Gülten Akın’ın Kırmızı Karanfil kitabını tutuşturuyor kâh Yavuz’a uzun uzun Julio Cortázar’ı anlattırıyor kâh bir rakı masasında şiir okutturuyor.

Filmin bir bölümünde Barış Bıçakçı’ya ait şu dizeler bizi bizden alıp uzak diyarlara, bilinmezlere götürüyor:

Biz satranç oyuncusuyuz sevgilim

Üzerimizde kara bir leke biz satranç oyuncusuyuz

İnanmıyoruz ceketlere düğmelere

İnanmıyoruz takvimleri savurarak gelen geleceğe

işte yitirdik bütün taşlarımızı darmadağınık oyun tahtası

Bir tek şahımız duruyor sevgilim,

O da evli, iki çocuk babası

Trende Uzun Yolculuk

Film iki temel bölümden oluşuyor desek sanırım pek de yanlış bir ifade kullanmış sayılmayız. Filmin ilk bölümü bir tren yolculuğu. Bu haliyle film için bir yol filmi diyebiliriz. Bu tren yolculuğunda kamera farklı kültürlere odaklanırken adeta bir ülke panoraması da çiziyor. Seyirci bu yolculukta izleyen değil, bizzat o trenin içinde olmayı hayal ediyor. Şahsen benim ilk işim tren bileti bakmak oldu. Ne var ki salgından dolayı tren seferleri yapılamıyormuş.

Bu arada yemekli vagonda alkol satışının henüz yasaklanmadığı ve dileyen yolcuların tercihlerini bu yönde kullanabilmesi eski günlere özlemimizi pekiştirmiş olabilir.

Ödül Avcısı Bir Film

Senaryosunu Barış Bıçakçı ve Pelin Esmer’in ortaklaşa yazdığı İşe Yarar Bir Şey filmi, vizyona girdiği 2017 yılında pek çok ödülün de sahibi olmuş. Filmi; 24. Adana Uluslararası Film Festivali, 36. Istanbul Film Festivali, 7. Malatya Uluslararası Film Festivali, 5. Boğaziçi Uluslararası Film Festivali olmak üzere farklı kategorilerden ödül almış.