Fotoğraf sanatçısı Cansu Yıldıran’ın “Mülksüzler” başlıklı kişisel sergisi, 13 Haziran – 6 Temmuz 2025 tarihleri arasında ZAİ Yaşam Bodrum’da sanatseverlerle buluşuyor. Anna Laudel iş birliğiyle düzenlenen bu sergi, Yıldıran’ın on yılı aşkın bir süredir üzerinde çalıştığı otobiyografik bir projeden seçilen eserleri bir araya getiriyor. Aynı zamanda sanatçının Anna Laudel çatısı altındaki ilk kişisel sergisi olma özelliğini taşıyor.
Serginin merkezinde yer alan “Mülksüzler” serisi, Karadeniz’in Kuşmer Yaylası’ndaki kadınların, doğa ve hayvanlarla kurduğu ilişkiler üzerinden mülksüzleştirme süreçlerine karşı geliştirilen direnç biçimlerine odaklanıyor. Yıldıran bu seride, ataerkil mülkiyet yapısının dışında bir aidiyet anlayışını; sahip olmanın ötesinde mekânla kurulan farklı bağları sorguluyor.
Kuşmer Yaylası’nın resmi olarak Bayburt il sınırlarında yer almasına rağmen tapularının Çaykara’nın Şur (Şahinkaya) köyüne kayıtlı olması, bölgedeki mülkiyet rejiminin karmaşıklığını gözler önüne seriyor. Kadınlara toprak edinme hakkının verilmediği bu alanda, Yıldıran’ın annesinin göç etmesiyle birlikte fiziksel olarak herhangi bir mülkiyeti kalmamış olsa da, aile her yıl yaylaya dönerek bağını sürdürüyor. Sanatçının kişisel hafızasını ve göçebe yaşam deneyimini yansıtan çalışmalar, bu toplumsal ve tarihsel bağlamla iç içe sunuluyor.
Sergide yer alan görsellerde kadın bedenleri, doğa ve hayvan figürleri farklı varoluş biçimlerini temsil ederken, mülkiyete dayanmayan aidiyet ilişkileri ön plana çıkıyor. Sanatçı bu anlatıyı kurarken, kadınların üretim yoluyla – ekmek, biçmek, toplamak, saklamak – nasıl mekâna kök saldığını vurguluyor. Fotoğraflarda yer alan ışık oyunları, beden deformasyonları ve tekinsiz doğa görünümleri, bu direnişin görsel dilini kuruyor.
“Mülksüzler” sergisi yalnızca fotoğraflardan oluşmuyor. Sergide ayrıca “Kız Kardeşler” adlı yerleştirme ve “Hayat Boyu Misafir” başlıklı deneysel video çalışması da yer alıyor. “Kız Kardeşler”, sanatçının çocukluk anılarına ve parçalı belleğine dair görsel bir yorum sunarken; “Hayat Boyu Misafir”, Pontus halkının sözlü kültürüne odaklanarak kolektif hafızayı belgeleyen bir belgesel niteliği taşıyor.
Yıldıran’ın “Mülksüzler” serisi, yerel bir bağlamdan yola çıkarak küresel düzeyde mülkiyet, kimlik ve aidiyet meselelerini tartışmaya açıyor. Bu kapsamda, seri Kasım 2025 – Mart 2026 tarihleri arasında 15. Şanghay Bienali’nde uluslararası izleyiciyle de buluşacak.
